The Eyes of Tammy Faye
Plot
Tammy Faye (Jessica Chastain) groeit op in een typisch Amerikaans, arm en zeer gelovig gezin. Ze wordt tijdens een gelovige bijeenkomst gegrepen door de heilige geest en weet wat ze moet doen op deze aarde: Het woord van god aan zo veel mogelijk mensen overbrengen. Dit doet ze door naar een bijbelstudie te gaan, waar ze de liefde van haar leven Jim Bakker (Andrew Garfield) ontmoet. Met hem maakt ze de stap naar televisie, waar ze één van de meest succesvolle globale Christelijke televisiezenders opricht. Het geld van donateurs wordt voor het uitbreiden van het netwerk gebruikt, maar ook voor zelfverrijking, en Tammy Faye moet aanzien hoe door deze fraude haar hele leven uit elkaar valt.
Wanneer wil je de film kijken?
De film geeft een kijkje in het leven van een boeiende vrouw, en vooral Jessica Chastain speelt de rol heel goed. Als je van biografische films houdt, en meer wil leren over TV-evangelisten vanuit een nieuw perspectief is de film de moeite waard om op te zetten, maar het is meer de moeite waard om de originele documentaire op te zetten hierover.
Recensie
Jessica Chastain speelde de rol van Tammy Faye erg mooi. Ze is onschuldig en bijna kinds in haar gedrag. Dit is de grootste reden dat de film de moeite is om op te zetten, want het tempo was niet geweldig en er ontbreekt wel wat diepgang in de personages. Vooral de rol van Jim Bakker, vertolkt door Andrew Garfield, viel me wat tegen en was redelijk eendimensionaal. Zowel Tammy Faye als Jim Bakker voelen aan als karikaturen van de echte personen, en ik geloofde vaak niet echt in hun motivaties. De film stipt boeiende onderwerpen aan, maar gaat nooit echt dieper erop in. Het geloof leek vaak een drijvende motivator, en je kreeg wel het gevoel dat er meer achter de verduistering van gelden zat maar het werd nooit echt expliciet gemaakt. Door het ontbreken van een diepere laag en een boeiend verhaal voelt de film vooral als een opsomming van gebeurtenissen. De poging tot neutraliteit van de filmmakers geeft het gevoel dat de hoofdpersonen wat onschuldig waren en dat het hen allemaal overkomt. Het is wat droog en saai daardoor soms, en alleen Chastain gaf wat kleur aan het verhaal.
Spoiler analyse
Regie
De hele film was redelijk mild, en regisseur Michael Showalter probeerde volgens mij vooral de onschuld van de Bakkers te presenteren. Ze zijn gelovig, en als er iets slechts gebeurt in hun leven dan lijkt god direct antwoord te bieden. De monologen, speeches en optredens van zowel Tammy Faye als Jim komen goed tot hun recht en krijgen ook visueel mooi aandacht van Showalter. Vooral de laatste scène voelt daarom krachtig aan. Tammy leeft in haar eigen hoofd, en ook tijdens haar optreden heeft ze het gevoel alsof er een volledig koor haar ondersteunt. Dit soort inzichten waren misschien mooi geweest om vaker terug te zien in de film zelf, want het voelde als het meest krachtige element. Misschien daardoor is de rest van de film redelijk saai, en er wordt weinig stilgestaan bij de belangrijkere thema's die aangestipt worden. Het geloof van de Bakkers lijkt ze te beschermen van alle negatieve dingen in het leven, maar Tammy verliest halverwege de film de stem van god bij haar bidden. Dit had toch wel een belangrijker element mogen zijn in de film, maar het lijkt gewoon een kort momentje in het leven van de vrouw te zijn en er is geen tijd voor reflectie. Dit soort keuzes maken de film uiteindelijk redelijk slap. Dit is opmerkelijk, want in andere films van Showalter weet hij humor te combineren met serieuze onderwerpen, zoals is The Big Sick. Ook de andere film met Kumail Nanjiani, Lovebirds van Showalter was erg leuk en scherp geregisseerd. De komedie komt alleen niet natuurlijk naar voren in deze film, en speelt niet in op de sterke kanten van Showalter. Ik denk dat, wanneer hij de ruimte had genomen om juist meer nadruk te leggen op de absurde situaties, de film leuker en boeiender was geweest.
Acteerwerk
Jessica Chastain geeft Tammy Faye wel degelijk diepgang, zelfs al komt dit niet heel sterk naar voren in de regie. De manier waarop ze haar make-up gebruikt als een schild om zichzelf te presenteren aan haar publiek wordt mooi gebruikt door Chastain, die voor deze film ook onder een dikke laag make-up zit. Het staat in direct contrast met haar woorden, want ze legt uit dat ze altijd heel eerlijk en open zichzelf is terwijl haar wenkbrauwen ogen en lippen permanent getatoeëerd zijn op haar gezicht. Dit is beeldend voor haar ideologie: ze gelooft in één ding, en dat is zichzelf. Ze lijkt blind voor de echte wereld en leeft in één die ze zelf gemaakt heeft. Chastain speelt dit dan ook mooi en gebruikt de traumatiserende jeugd van Tammy Faye als een reden voor dit verdedigingsmechanisme. Ze gebruikt haar ‘open’ houding om haar echte zelf niet te laten zien en pijn uit haar hart te houden. Dit is allemaal zeer subtiel, en nooit echt uitgesproken in beeld, waardoor ik de diepgang toeschrijf aan Chastain en niet de regisseur of schrijver.
Tammy Faye’s evolutie door de film heen is erg mooi gedaan, en kleine details zoals haar onschuldige Betty Boop lachje veranderen door de film heen. Eerst voelt het als een kinderlijk trekje van haar, en een echte uiting van blijdschap, maar steeds verder in de film voelt het alsof ze met het gemaakte giecheltje haar pijn en problemen weg wil lachen. Het script helpt Chastain totaal niet in haar poging om het karakter wat meer realisme mee te geven, en dat is hetzelfde voor Andrew Garfield. Die lijkt ook een karikatuur te spelen van een bestaand persoon, maar in subtiele acteer momentjes lijkt hij te willen laten zien dat hij zelf ook niet gelooft in wat hij speelt. De tranen voelen altijd als krokodillentranen, of tranen die om andere redenen gelaten worden.
Vincent D’Onofrio krijgt meer ruimte voor wat diepgang, en speelt de leider van de baptisten als een maffiabaas die zijn competitie probeert op te ruimen. Telkens als hij in beeld kwam werd de film direct wat beter. Ook de kleinere rol voor Rachel Grover als de moeder van Tammy Faye was goed gedaan, en het is jammer dat ze niet meer te doen kreeg in het script. De moeder als het geweten van Tammy Faye werkte erg goed, maar uiteindelijk wordt Tammy toch weer vergeven voor haar zonden door haar moeder. Dit voelde als een anticlimax, maar dat lag zeker niet aan Grover.
Script
De grootste problemen in de film liggen bij het script van Abe Sykia, die een eerdere documentaire om moest toveren in een avondvullende film. Er kan een zotte, uitgebreide en diepgaande film gemaakt worden over het leven van deze uitbundige TV-evangelisten, maar het lijkt geen aandacht te hebben voor de fraude en hoe deze bewust of onbewust gepleegd werd door de Bakkers. De poging om te focussen op de relatieperikelen mislukt ook redelijk, omdat elke vorm van spanning in die scène nog opgelost lijkt. Jim Bakker vertelt dat hij vreemd is gegaan, en wordt direct vergeven. Tammy Faye heeft bijna seks met haar muziekproducent, en wordt de volgende scène vergeven. Tammy Faye raakt verslaafd aan pillen in een montage, en de scène daarna stopt ze gewoon weer. Elke keer vragen de hoofdpersonen aan god wat ze moeten doen, en zijn antwoord is telkens weer: vergeven. De schrijver lijkt ook meer geïnteresseerd te zijn in het ‘goede’ werk van Tammy Faye, en hoe ze een icoon werd voor LGBTQIA+. Er is veel aandacht voor de aandacht die ze op een Christelijk netwerk gaf aan homorechten, en Sykia legt zelf uit dat hij in de kast zat toen het schandaal openbaar gemaakt werd. Misschien dat de schrijver hier te veel van zichzelf in het script kwijt wilde. Hij focust vaak op de vergiffenis die de Bakers voor elkaar hebben, en laat zien dat Tammy Faye ook goede kanten had. Ze zou iedereen, zelfs haar man met vreemdgaan, direct vergeven en het script lijkt te willen zeggen dat wij ook vergevingsgezind zouden moeten zijn voor Tammy Faye. Daardoor heeft hij totaal geen aandacht voor de criminele acties van Tammy Faye en Jim. Ze lijken onschuldig in een film over de manier waarop ze fraude hebben gepleegd, en lijken niet door te hebben wat ze aan het doen zijn, wat voor mij voelt als een veel te neutrale, tandeloze aanpak van dit verhaal.