The Batman (2022)
Plot
Na twee jaar misdaadbestrijding in Gorham heeft Batman (Robert Pattinson) bekendheid vergaard en wordt hij door Jim Gordon gevraagd om mee te denken als de burgemeester wordt vermoord. Deze moord is het begin van een mysterie waarin Batman de plannen van de enigmatische Riddler probeert te ontrafelen voor het volgende slachtoffer kan vallen. Batman vecht en onderzoekt de onderwereld van Gotham om Riddler (Paul Dano) te vinden en ontmoet onderweg verschillende bekende gezichten van zijn rogues gallery.
Wanneer wil je de film kijken?
Het is een zeer lange film, maar zeker de moeite waard voor elke fervent Batman fan. Ik kan me wel voorstellen dat wanneer je niets hebt met de karakters of stripboeken, dat je als kijker dan na een uur of twee wel afhaakt.
Recensie
Er was een algehele consensus onder de biosbroertjes: Er was veel potentie maar dat kwam niet tot zijn recht. De beelden waren mooi, soms zelfs gezien als cinematografische hoogstandjes, maar het verhaal dat alles aan elkaar zou moeten binden was minder dan goed. De film was veel te lang, en de schrijvers lijken een hele televisiereeks in één film te willen proppen. De film had compacter gemoeten zodat het een fijne bioscoopervaring is, of het had een verhaal in meerdere delen moeten zijn, maar nu lijken er vreemde keuzes gemaakt te zijn door de regisseur. De film zit daarom vol met te veel kleine spanningsbogen, maar mist een overkoepelende boog die het mooi tot een einde zou kunnen brengen. Hierdoor krijg je, vooral in het laatste half uur, echt het gevoel dat de film te lang doorgaat. Elke keer dat een nieuwe scène ingezet wordt heb je als kijker het idee dat het eigenlijk ook afgelopen had kunnen zijn, en de film lijkt zich vooral klaar te maken voor sequels dan dat het een compact en coherent verhaal probeert te vertellen. Robert Pattinson deed het wat mij betreft erg goed, maar andere biosbroertjes vonden hem een matige Batman en een slechte Bruce Wayne. Er wordt wel even aangestipt dat hij nog maar net bezig is, en dat hij zich comfortabeler voelt achter zijn masker, maar het is niet echt leuk om naar een depressieve en neerslachtige jonge Bruce Wayne te kijken Je hebt vooral vaak de tijd om stil te staan bij de beelden van de film, omdat het tempo vaak wat later ligt en het einde wat slap uitdooft. en die valt best vaak nogal uit elkaar. Hierdoor kun je goed kijken naar Gotham, en daar ligt de kracht van de film wel. De stad lijkt doorleeft, en je krijgt het gevoel dat het bestond lang voor de film en lang zal bestaan na de film. Eigenlijk is de stad boeiender dan het verhaal binnen die stad, en dat is een probleem voor de film. De raadseltjes zitten in principe goed genoeg in elkaar om de spanning wat op te bouwen maar de schrijvers proberen je soms te hard de verkeerde richting in te duwen waardoor het verhaal wat stroef loopt en je als kijker soms ook niet altijd mee wil gaan in de logica van Batman. Het was mooi om sommige plaatjes te zien, want daar doet regisseur Matt Reeves het wel heel erg goed, maar ontbreekt een strak verhaal en goed script om het geheel een geweldige film te maken. Het was een prima moordmysterie in de eerste twee uur, maar daarna gaat de film doelloos door.
Spoiler analyse
Regie
Regisseur Matt Reeves is bekend van zijn werk in Cloverfield en de reboot filmreeks van de Planet of the Apes. Hij weet goed hoe je met actie om moet gaan, en gebruikt boeiende camerahoeken om zijn verhaal te vertellen. De achtervolgingen in auto’s en op de motor waren geweldig, en ook de GoPro op het flightsuit van Batman was een slim idee. Schaduwen en licht werden erg goed gebruikt, en de sfeer was mooi weergegeven. Toch was er wel een probleem met de film, vooral in de lengte van de film. Reeves had hardere keuzes moeten maken, want vanaf het moment dat de Riddler gevangen was verloor de film alle energie. Er had geen groter gevaar hoeven zijn, en de overstroming, de aanval op de nieuwe burgemeester, de extremistische volgelingen van Riddler, de Arkham scènes met de Joker en het lange afscheid met Catwomen waren allemaal eigenlijk gewoon te veel. Er bleven dingen gebeuren, maar het kon mij als kijker weinig meer boeien en ik was gewoon aan het wachten tot de film klaar was.
Waar de beelden erg mooi waren en goed overdacht, viel de muziek zeer tegen in de film. Het was een constante achtergronddreun waardoor de muziek totaal geen effect meer had. Ik merkte dat er een jump-scare bedacht was in het script, maar die kreeg je totaal niet mee omdat de muziek de hele tijd te hard aanstond op de achtergrond. Dat was erg zonde, en ik denk dat goede muziek en slimme editing hier heel veel voor de film had kunnen doen. De beelden geven de stad wel echt een eigen stem en karakter. De regie zorgt vooral dat je meer van de stad wil zien, en niet noodzakelijk meer van Batman, en dat is misschien niet de bedoeling van een Batman film.
Acteerwerk
Robert Pattinson was voor de biosbroertjes een breekpunt, want ik vond hem zelf goed zijn werk doen, vooral als Batman, maar anderen vonden hem toch weinig doen in zijn rol. Vooral Bruce Wayne was een beetje een zeurderige relatief jonge man, zelfs al is Pattinson op zijn 36ste even out als Val Kilmer en George Clooney toen ze dezelfde rol speelde, en een stuk ouder dan Christian Bale die 31 was. Hij voelde bijna als een mopperende tiener aan. Ik ben vrij tevreden dat ze in deze film niet met flashbacks werkte, al had dat wel geholpen in het begrijpen van het karakter van Bruce Wayne. Hoe is hij hier gekomen, en hoe, in dit universum, heeft hij de Batman geworden. Toch vond ik dat hij zijn actiescènes goed deed, dat zijn rol als detective goed naar voren kwam, en dat hij een redelijk beeld gaf van een net-beginnende Batman die zijn rol en manier nog moet ontdekken.
Paul Dano speelde Riddler, en hij was niet slecht als een overwerkte en doorgebrande psychopaat. De rol lijkt wel heel erg op zijn rol in Prisoners, maar met een andere uitkomst voor zijn geestelijk beperkte karakter. Verder waren de lijnen tussen Riddler en Joker voor mij nogal vertroebeld. Zowel in de stripboeken als in de games worden deze schurken ook wel steeds meer hetzelfde, want ze proberen psychologisch oorlog te voren met Batman en laten het echte vechten aan anderen over. In dit geval gebruikte Dano, net als Heath Ledger toen hij de Joker speelde, vaker zelf de camera. Dit zou je kunnen zien als kritiek op social media en vloggen, of als een poging om Batman meer in de moderne tijd te trekken, maar het voelde als een kopie van een oudere film. De schreeuwerige en wisselende persoonlijkheid van Riddler leken ook erg op de Joker, en hij had van mij iets specialers mogen doen met het karakter.
Zoë Kravitz speelt, zoals ze in mijn optiek eigenlijk altijd doet, een model op een filmset. Ik geloofde haar niet als Selina Kyle, die een hele andere achtergrond heeft gekregen in deze film, en ik geloofde haar motivatie ook niet. Kravitz speelt het allemaal nogal onderkoeld en emotieloos, maar niet noodzakelijk als een sterke onafhankelijke vrouw die precies weet waar ze mee bezig is. Michelle Pfeifer deed dit bijvoorbeeld goed, en ook Anne Hathaway wist haar sekse als een wapen te gebruiken tegen de overheersende mannelijke wereld waar ze zich in begaf. Kravitz gebruikte het omdat het in het script stond, zo voelde het voor mij.
Kleinere rollen van Jeffrey Wright, en Colin Farrell als Jim Gordon en de Pinguin waren wel een succes, zelfs al kregen ze niet heel veel te doen met hun personages. Andy Serkis als butler Alfred kreeg helemaal weinig te doen in deze film, en ik vond het heel stom dat Pattinson hem als een klein kind verwijt niet zijn vader te zijn. Dat zijn opvoeding niet nodig is en zijn raad niet wordt gewaardeerd. Dit is zo’n afgezaagd en saai gesprek wat we al honderden keren in betere films hebben gezien. Zonde dat Alfred op die manier werd weggezet, en bevestigend wat ik eerder zei over de kinderachtige houding van Pattinson.
Script
De meeste problemen zaten voor mij wel in het script. Mijn vraag zou vooral zijn: Voor wie is deze film precies gemaakt? Ik ben redelijk goed bekend met de strips, voorgaande filmversies van Batman en de manier waarop fans praten over de caped crusader op internet. Zodoende kan ik zeggen dat de film gemaakt is met elementen uit de stripboekenserie The Long Halloween en Batman Ethernal, en ik haal daarmee volgens mij veel meer uit de film dan een leek.. Als iemand deze verhalen niet kent, is het dan wel duidelijk wat er allemaal met Batman gebeurt? Krijg je mee dat het om zijn eerste jaren als superheld gaat? Wordt zijn dubbelrol als Bruce Wayne en Batman wel genoeg uitgelicht? Als je deze verhalen wel allemaal al kent, gaan ze dan wel diep genoeg? Is het dan niet een herhaling van verhalen die je eerder hebt gezien?
Voor het script vind ik het vreemd dat ze een vertelmethode kiezen en deze dan snel loslaten. Toen Batman in een voice-over beschreef hoe hij een dagboek bij moest houden om zijn gedachten op een rijtje te houden, dacht ik nog dat het een mooi idee was om op een logische manier zijn voice-over door de film heen zijn innerlijke monoloog weer te geven. Het zou dan niet een geforceerd trucje zijn, maar prima uitgelegd. Deze vertelmethode laten ze na drie dagboek momenten vallen, en wordt slechts aan het einde weer erbij gehaald. Dat is zonde. Ik was blij met het gebrek aan flashbacks, zodat deze film de kijker wat meer ruimte geeft om dingen in te vullen, maar iets meer achtergrond was fijn geweest. Dat had dus met zo’n voice-over mooi opgelost kunnen zijn.
De karakters hadden vaak weinig te doen en ik vermoed dat Matt Reeves en Peter Craig vooral bezig zijn geweest met een geloofwaardig mysterie opzetten. Dit zit dan ook wel goed in elkaar, maar je mist wel een beetje de karakterontwikkeling van iedereen naast Batman. Hij leert wat, hij ziet gelijkenissen tussen hem, Selina Kyle en Riddler, maar die karakters zijn er alleen maar voor opvulling en achtergrond.