Men
Plot
Harper (Jessie Buckley) is een weduwe die kiest om een periode in een landhuis te gaan zitten om op adem te komen. Tijdens haar verblijf ontmoet ze verschillende mensen uit het kleine dorpje waar ze verblijft, en ontvouwen zich vreemde en geheimzinnige gebeurtenissen.
Wanneer wil je de film kijken?
De film is een redelijk conventionele thriller, met horror elementen, maar in de derde akte verandert het in een zeer verstorend geheel met creatieve maar smerige beelden.
Recensie
Ik kan niet zeer enthousiast zijn over de film, en dat is wel jammer want de eerste helft was zeer vermakelijk. Er is een langzame opbouw waarbij vooral de natuur en het rustige platteland een centrale rol spelen. Cinematograaf Rob Hardy laat de bloemen en het groen van het scherm spatten, een thema van natuur doorheen de film. Ondertussen speelt Jessie Buckley heel mooi een persoon die door trauma mentale littekens heeft opgelopen, en zichzelf langzaam probeert te herontdekken. Maar, daarna gooit regisseur Alex Garland na wat diepgaande en subtiele scènes helemaal het roer om en duikt hij in een body-horror geïnspireerde koortsige nachtmerrie. Als kijker kun je je afvragen wat nog echt is, en wat niet, maar antwoorden komen nooit. Zelf had ik het gevoel dat ik de thema’s en de diepere laag van de film goed door had tot de derde akte, maar daarna raakte ik snel de draad kwijt. Met mij de filmzaal, waarbij een aantal mensen de zaal verlieten, en de rest vooral zuchtend en steunend met moeite de film uitkeek. Dit kan de bedoeling geweest zijn van de regisseur, controversieel zijn om op die manier het publiek aan te sporen na te denken, maar voor mij miste het redelijk zijn doel. Toch zijn er veel reddende elementen, zoals het sterke acteerwerk en mooi geschoten beelden. Het einde en de keiharde toonbreuk zorgde alleen wel dat ik de film een stuk minder boeiend vond uiteindelijk, en de boodschappen die de film probeerde over te brengen raakte verloren in een zee van verwarrende beelden in matige CGI.
Spoiler analyse
Regie
Er zijn een aantal geweldige elementen in de film. Vooral het idee van de natuur een hoofdrol geven, en lang blijven hangen op beelden van schitterende bomen en bloemenvelden werkt sterk. Dat dit als thema later terugkomt, wanneer een afstervend hert gebruikt wordt om de andere kant van de natuur te laten zien en aan te geven dat mooie beelden van het platteland niet het hele verhaal vertelt. Toch gaat Alex Garland iets te ver voor mij. Subtiele thema’s van ‘toxic masculinity’ kan ik er best nog wel uithalen, met Rory Kinnear’s geweldige vertegenwoordiging van elke soort man. De archetypes die hij speelt zijn onder andere het respectloze kind, de goedbedoelende ridder, de raadgevende priester. Allemaal bedoelen ze het niet slecht, maar ze ondermijnen de vrouw wel. Ook opvallend dat er slechts één vrouw is in het dorp, en dat is dan ook de enige die een normaal gesprek met Harper voert en een echte emotionele band met haar aangaat. Ik vond het ook nog een mooi en redelijk subtiele flair hebben dat het monster dezelfde verwondingen oploopt als de man van Harper, die zelfmoord pleegde en Harper hier de schuld van gaf. Toch, wanneer het monster steeds zichzelf op een andere manier baart snap ik niet meer wat hij probeert te zeggen. Misschien dat een wereld die gedomineerd wordt door mannen een zichzelf in stand houdend fenomeen is, maar dat voelt wat vergezocht voor een film die verder een gevoelig onderwerp spannend aan durft te pakken.
Ik hoopte ook dat de naakte man uiteindelijk iets mystieker had. Hij zit als een soort sjamaan in een natuurlijke tempel en hij lijkt de natuur te vertegenwoordigen. Zijn aanwezigheid zou de mensen van het platteland beïnvloed kunnen hebben. De kerk heeft een waterbassin waar zijn gezicht op staat, en hij lijkt een soort boswezen te zijn die opofferingen maakt in de vorm van herten en uiteindelijk ook Harper wil gebruiken als een vrouwelijk offer om zichzelf in stand te houden. Misschien zou Harper dan moeder aarde vertegenwoordigen die haar rol niet op zich neemt en daarom wordt aangevallen. Ze wordt aangevallen door de mannen omdat ze hun geloof op haar willen afdwingen, wat de verkrachting ook enigszins zou kunnen verklaren.
Je zou ook kunnen kunnen zeggen dat Harper naar de natuur ging om te helen, maar de natuur haar weer gebruikte om zichzelf te helen. Haar pijn en trauma zou dan gebruikt kunnen worden tegen haar, en ze zou zichzelf kunnen redden door de trauma te omarmen en zichzelf te vergeven. Nu voelt de finale voor mij vaak om vies zijn om vies te zijn. Dit was minder het geval in eerdere films van Garland, zoals Ex Machina en Annihilation. Er zit in allebei wat body-horror, en wat Cronenbergse elementen kun je terugvinden in Annihilation, maar ik heb het gevoel dat deze films hem de ruimte hebben gegeven om wat vrijer te zijn in zijn aanpak waardoor hij de ruimte had om te ver te gaan. A24 is een productiehuis die bekend staat om het geven van vrijheid aan filmmakers. Soms pakt dit goed en origineel uit, zoals bij Everything, Everywhere All at Once, Hereditary, of Midsommar en soms iets minder, zoals bij Men.
Acteerwerk
Jessy Buckley weet heel goed waar ze mee bezig is. Ze kan zacht en subtiel spelen, maar ook hard en met een onderliggende woede. Nog veel indrukwekkender zijn een aantal scènes in de film waarbij ze helemaal kapot gaat en schreeuwt van de interne pijn. Ze heeft heel veel controle maar kan dit ook loslaten. Terwijl ze een vrouw is waar hele nare dingen mee zijn gebeurd, die haar vrij speciaal en uniek maken, vertegenwoordigd ze hier elke vrouw en het dagelijkse gevecht van elke vrouw. Ze evenaart haar tegenspeler Rory Kinnear bijna in de hoeveelheid karakters dat ze vertegenwoordigt, wat haar een totaal persoon maken. Kinnaer heeft hier verschillende persoonlijkheden voor nodig als man, wat het hele thema weer sterker maakt.
Ik vond Kinnear daarentegen wel de echte ster van de show. Hij presenteert zichzelf heel knap als verschillende mensen, en ik kan me voorstellen dat mensen die niet weten dat hij meerdere rollen speelt in eerste instantie niets door hebben zelfs. Zijn priester figuur vond ik vooral smerig en geniepig. Hij lijkt aardig en zorgzaam, maar zijn visie en oordeel is daarna vernietigd. Elke ontmoeting met Kinnear is zeer ongemakkelijk, en het feit dat zijn gezicht gereflecteerd wordt op letterlijk elke man in het dorp helpt de kijker om zich te verplaatsen in het hoofd van Harper. De deepfake op het kindje was wat minder, maar toch was zijn acteren als een jonge tiener nog steeds geloofwaardig.
Script
Er zijn veel mooie thema’s en ideeën die naar voren komen in het script. Ik vind de manier waarop elke mannelijke persoonlijkheid zichzelf subtiel of minder subtiel opdringt aan Harper erg goed gedaan. Er wordt steeds een wil genoemd door de man, zoals verstoppertje spelen, seks hebben of een andere ‘want’ van mannelijke figuren, en telkens wijst Harper ze af. Dit maakt de mannen steeds agressiever. De kritieken op het christendom en andere geloven vond ik wel wat geforceerder. De appel die de val van de mens vertegenwoordigt direct aan het begin, de corrupte priester op die zich probeert te vergrijpen aan een persoon, en zelfs de mannelijke dominantie in heidense geloven komen langs. Allemaal wat makkelijk bedacht, terwijl ik de aankomst van een zwangere vrouw aan het einde van de film dan juist weer sterk vond. De mooie zwangerschap van vrouwen versus de smerige zwangerschapscyclus van de man. Maar, het is wel fijn om te zien dat er meer dan genoeg thema's vervlochten zijn in de film.